W ramach polityki mieszkaniowej, rząd zamierza wprowadzić bezzwrotną premię (nawet 900zł rocznie) do środków przeznaczonych na zakup lub remont lokalu. Wsparcie będzie wypłacane klientom kas oszczędnościowo - budowlanych. Podobne instytucje już raz próbowano uruchomić w Polsce.
Polityka mieszkaniowa nowego rzdu, nie będzie się koncentrowała na dotowaniu mieszkań własnościowych. To zasadnicza zmiana, gdyż trzeba pamiętać, że program Rodzina na Swoim został opracowany i wdrożony przez PiS. Strategia mieszkaniowa rządu przewiduje budowę lokali czynszowych na gruntach z publicznego zasobu. Prócz tego, mają zostać uruchomione kasy oszczędnościowo - budowlane. Wspomniane instytucje już od dziesięcioleci działają na terenie Niemiec i Austrii. System kas oszczędnościowo - budowalnych wprowadziły również rządy Czech, Słowacji, Rumunii i Węgier. W drugiej połowie lat 90 - tych, kasy miały stać się ważnym elementem polskiej polityki mieszkaniowej. Faktyczne wprowadzenie takich instytucji na krajowy rynek, nie powiodło się m.in. z powodu budżetowego kosztu dopłat. Teraz pomysł dotacji dla klientów kas powrócił i ma dużą szansę realizacji. Zatem warto dowiedzieć się, jak w ogóle działają kasy oszczędnościowo - budowlane.
W Niemczech, Czechach oraz Austrii ponad 35% obywateli korzysta z kas …
Wszystkie kasy oszczędnościowo - budowlane opierają się na modelu, który został opracowany i wypróbowany w Niemczech. Tamtejszy system kas (bausparen) od początku bazuje na idei wspólnego finansowania celów mieszkaniowych. W latach 50 - tych, Republika Federalna Niemiec zaczęła wypłacać roczne premie, które zachęcają do oszczędzania. Osoby gromadzące oszczędności, oprócz premii z budżetu otrzymują również odsetki za lokatę. Po zebraniu odpowiedniej sumy (np. 20% wartości mieszkania), klient kasy może zaciągnąć kredyt hipoteczny ze stałym i niskim oprocentowaniem. Oprocentowanie kredytu może być preferencyjne, bo dłużnik wcześniej dał się poznać, jako osoba potrafiąca oszczędzać i zdyscyplinowana finansowo. Spłaty każdego zobowiązania hipotecznego finansują kolejne kredyty mieszkaniowe, a tzw. fundusz przydziałowy kasy jest uzupełniany przez wpłaty osób, które później zaczęły oszczędzanie. Ze względu na specyfikę swojej działalności, kasy oszczędnościowo - budowlane dobrze funkcjonują, gdy istnieje odpowiedni i stały stosunek między liczbą kredytobiorców i oszczędzających. Ze względów bezpieczeństwa, każda kasa powinna podlegać systemowi gwarantowania depozytów i normom dotyczącym np. wypłacalności, kapitału własnego oraz jakości kredytów.
Zobacz, jak są chronione nasze oszczędności w bankach »
Kredyt hipoteczny z kasy zwykle jest zaciągany na okres dwa - trzy razy dłuższy niż wcześniejszy czas oszczędzania. Klient kasy może również wycofać środki (np. po 10 latach) i zachować państwową premię. Dlatego w takich krajach jak Niemcy, Austria oraz Czechy rachunki dla członków kas są bardzo popularne (patrz poniższa tabela). Wielu klientów oszczędza na cele bezpośrednio niezwiązane z potrzebami mieszkaniowymi. To tłumaczy, dlaczego rachunek w opisywanych kasach posiada prawie 60% Austriaków, 37% Niemców oraz 39% Czechów (dane z 2013 r.). Znacznie mniejsza popularność kas oszczędnościowo - budowlanych na terenie Węgier i Rumunii, wynika z ich późniejszego wprowadzenia na rynek (Węgry - 1997 rok, Rumunia 2004 rok). Słowacy i Czesi oszczędzają w kasach już od początku lat 90 - tych. W 2013 r. na przeciętny rachunek w czeskiej kasie przypadało około 3800 euro oszczędności (patrz poniższa tabela).
| Kraj | Ilość zawartych umów | Procent obywateli posiadających rachunek w kasie | Średnie saldo na rachunku |
| Niemcy | 30 236 610 | 36,80% | 5 025 euro |
| Austria | 5 090 189 | 59,90% | 3 997 euro |
| Czechy | 4 066 684 | 38,70% | 3 848 euro |
| Słowacja | 946 290 | 17,50% | 2 601 euro |
| Węgry | 644 429 | 6,50% | 1 745 euro |
| Rumunia | 523 695 | 2,60% | 989 euro |
Planowana premia oszczędnościowa byłaby dużym obciążeniem dla budżetu
W senackim projekcie ustawy o kasach oszczędnościowo - budowlanych znajdziemy informację, że roczna premia wyniesie 15% salda nowych oszczędności (do 900 zł rocznie). Taka premia byłaby skuteczną zachętą do oszczędzania. W innych krajach, analogiczne dotacje dla klientów kas oszczędnościowo - budowlanych wynoszą:
- Austria: do 18 euro rocznie na osobę
- Niemcy: do 45 euro rocznie na osobę
- Słowacja: do 66 euro rocznie na osobę
- Czechy: do 74 euro rocznie na osobę
- Węgry: do 230 euro rocznie na umowę
Jak widać, tylko węgierski rząd premiuje oszczędności kwotą wynoszącą około 200 euro/rok. Nasi południowi sąsiedzi zrezygnowali z wysokich premii, które w połowie lat 90 - tych stanowiły nawet równowartość ówczesnych 400 zł - 500 zł. Przyczyną takiej zmiany było duże obciążenie słowackiego oraz czeskiego budżetu. Zatem można zadawać sobie pytanie, czy poziom planowanej premii jest realny z punktu widzenia ograniczeń budżetowych i możliwy do utrzymania w dłuższym okresie czasu. Zastosowanie stałego poziomu premii do oszczędności jest istotnym czynnikiem, który wpływa na stabilność kas. Znaczna obniżka dotacji, może bowiem skutkować spadkiem liczby oszczędzających i problemami z finansowaniem dalszej działalności kasy. Właśnie dlatego Narodowy Bank Polski dość sceptycznie podchodzi do pomysłu dotowania oszczędności mieszkaniowych i widzi w nim zagrożenie dla stabilności systemu finansowego. Istnieje obawa, że utworzone kasy mogłyby negatywnie wpływać na kondycję powiązanych z nimi banków.
Komentarze
Właściciel serwisu eBroker.pl - Rankomat.pl nie weryfikuje opinii, recenzji czy ocen użytkowników zamieszczanych za pośrednictwem systemu Disqus, zarówno w zakresie ich rzetelności, jak i wiarygodności. Nie możemy potwierdzić, czy użytkownicy faktycznie korzystali z produktów i usług banków, firm pożyczkowych i Towarzystw Ubezpieczeniowych (TU) (za pośrednictwem portali należących do rankomat.pl lub bezpośrednio na stronie instytucji), których dotyczy opinia.
Jednocześnie informujemy, że w Serwisie publikowane są zarówno pozytywne, jak i negatywne komentarze.